Heddiw (22 Ionawr), soniodd Aelod o’r Senedd dros Aberconwy a Hyrwyddwr Pobl Hŷn y Ceidwadwyr Cymreig – Janet Finch-Saunders AS – am ei braw wrth glywed mai dim ond chwarter o bobl dros 80 oed yng Nghymru oedd wedi cael eu dos cyntaf o frechlyn y Coronafeirws.
Mae ffigurau Iechyd Cyhoeddus Cymru’n dangos bod 43,879 o ddosau wedi’u rhoi - sef 23.9% o’r grŵp blaenoriaeth hwn – ar gyfer brechlyn Covid-19. Mae Mrs Finch-Saunders yn galw ar Weinidog Iechyd Cymru i roi esboniad brys o’r sylwadau a wnaeth yn y Senedd yn gynharach yr wythnos hon, pan hawliodd eu bod wedi llwyddo i frechu mwyafrif y boblogaeth dros 80 oed. Ddydd Mercher, mewn cwestiwn ir Gweinidog Iechyd Meddwl, galwodd Janet ar y weinyddiaeth i lynu at ei hamserlenni brechu gwreiddiol fel ffordd o fynd i’r afael ag iechyd meddwl gwael ymysg trigolion hŷn. Mewn ymdrech i wynebu’r cynnydd mewn gorbryder ar lefel leol, mae’r Aelod hefyd wedi galw ar Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr i gynyddu ymdrechion i gyfathrebu â thrigolion am gyflwyno’r brechlyn.
Wrth gyfeirio at y ffigurau pryderus, dywedodd Janet:
“Ers dyddiau cynnar y pandemig gwyddom fod pobl 70 oed neu hŷn mewn mwy o berygl o COVID-19, waeth pa gyflyrau meddygol sydd ganddyn nhw. Mae’n hanfodol bod y grŵp agored i niwed hwn yn cael eu blaenoriaethu ar frys, gyda’r gwaith o gyflwyno brechlyn Covid yn cael ei gynnal yn gyflym.
“Mae hyn unwaith eto yn tynnu sylw at bwysigrwydd penodi unigolyn sy’n unswydd gyfrifol am gyflwyno’r brechlyn yng Nghymru.
“Mae’r gorbryder a’r ofn sy’n cael eu teimlo gan lawer o unigolion yn y categori oedran hwn, yn fy etholaeth yn Aberconwy a thu hwnt, yn amlwg ac rwyf wedi dweud ers tro byd mai proses frechu gyflym yw ein harf unigol mwyaf i roi sicrwydd i’n hetholwyr mwyaf bregus.”
DIWEDD
Nodiadau i Olygyddion:
- Yn sesiwn lawn y Senedd ddydd Mawrth, mewn ymateb i Andrew RT Davies, honnodd Gweinidog Iechyd Llafur ei fod ef ar ddeall bod mwyafrif ein poblogaeth dros 80 oed wedi eu brechu.
- Ddydd Mercher, cododd Janet fater iechyd meddwl a chyflwyno’r brechlyn Coronafeirws gyda’r Gweinidog sy’n gyfrifol. Gallwch gael rhagor o wybodaeth am y cwestiwn hwn yma.
- Ddoe, galwodd Janet ar Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr i gynyddu ei ymdrechion i gyfathrebu â thrigolion am gyflwyno’r brechlyn. Gallwch gael rhagor o wybodaeth am yr alwad honno yma.
- Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr yn dweud ei fod wedi blaenoriaethu dosbarthiad brechlynnau i’r practisau a oedd â’r nifer uchaf o gleifion dros 80 oed a chleifion mewn cartrefi gofal i ddechrau. Mae pob practis meddyg teulu yn y gogledd – 98 ohonynt i gyd – nawr yn rhan o’r rhaglen frechu. Yn ôl diweddariad diweddar, mae’r rhan fwyaf o bractisau yn yr ardal wedi dechrau gweinyddu’r brechlynnau a bydd y gweddill yn dilyn yn y dyddiau nesaf.
Llun: Daniel Schludi ar Unsplash